فروش کیلویی نان راهکاری برای جلوگیری از گرانفروشی و کاهش وزن چانه

۲۴ اردیبهشت ماه قیمت گندم صنف و صنعت و نان حجیم و آزادپز از ۱۲ هزار تومان به ۲۱ هزار و ۷۷۰ تومان افزایش یافت که این رشد چشمگیر قیمت منجر به افزایش قیمت نان آزاد پز و بدنبال آن یارانه پز شد. این درحالی است که هنوز قیمت نان تعیین نشده و این موضوع در کارگروه ها در حال بررسی است، اما نانوایان به بهانه های متعدد افزایش هزینه های حقوق و دستمزد و سربار دیگر حاضر یه تمکین قیمت های مصوب قبل نیستند.

طی روزهای اخیر خبرهایی مبنی بر افزایش رسمی قیمت نان همراه با جدول قیمت در رسانه ها منتشر شد که مسئولان کارگروه آرد و نان و اتاق اصناف این موضوع را رد و اذعان کردند که به هیچ عنوان به  صورت رسمی نامه‌ای در قالب اینکه قیمت نان تغییری کند به ما اعلام نشده است و هر گونه افزایش قیمت نان غیر قانونی است و با متخلفان در این بخش برخورد خواهد شد.

با توجه به ثبات قیمت نان در سنوات اخیر و افزایش هزینه های تولید، نانوایان خواستار اصلاح قیمت هستند و این موضوع در کارگروه های آرد و نان و استانداری ها در حال بررسی است، اما تا زمانیکه نرخ جدید به طور رسمی اعلام نشود، سازمان تعزیرات حکومتی و بازرسان اتاق اصناف با نانوایانی که نان را بالاتر از نرخ مصوب سال قبل به فروش رسانند، برخورد و سهمیه آرد آنها کاهش می یابد.

بسیاری از کارشناسان براین باورند که سالانه ۲۵۰ تا ۳۰۰ همت یارانه به حوزه آرد و نان اختصاص می یابد که متاسفانه با این وجود کشاورزان، نانوایان، مردم و دولت گلایه مند هستند؛ بنابراین یکبار برای همیشه در این حوزه باید تصمیم جدی گرفته شود به طوریکه با آزادسازی نرخ  و فروش کیلویی نان و پرداخت مستقیم یارانه به خانوارها از هدررفت یارانه، قاچاق آرد و مصرف نان خشک در واحدهای دامداری و افزایش ضایعات نان بدلیل کیفیت پایین جلوگیری کرد.

سالانه ۳۰۰ همت یارانه به آرد و نان اختصاص می یابد

محمدرضا مرتضوی رئیس انجمن آردسازان با بیان اینکه هزینه آرد در تولید به کمتر از ۵ درصد رسیده است، گفت:  طی سال های اخیر ۹۰ درصد هزینه واحدهای نانوایی به غیر از آرد بوده است که براین اساس نرخ تورم رشد هزینه های تولید ۴۰ تا ۴۵ درصد بوده است، از این رو نانوایان معتقدند که طی ۳ سال اخیر که نرخ نان تغییری نداشته، از این رو نرخ رشد هزینه های تولید در قیمت نان باید دیده شود.

به گفته وی، گرچه دولت با شعار ثبات قیمت آرد بر عدم تغییر قیمت نان تاکید داشته است، از این رو دولت شانه خالی می کند که نرخ نان را تعیین کند.

مرتضوی ادامه داد: دولت یکبار برای همیشه نرخ رشد هزینه های تولید طی سال های اخیر باید بررسی و با نانوایان به توافق برسند، ضمن آنکه اتاق اصناف با لحاظ حقوق مردم باید از حقوق اصناف حمایت کند.

این مقام مسئول با بیان اینکه هزینه واحدهای نانوایی نظیر تنور، خمیرگیر، اجاره بها و کارگر رشد چشمگیری داشته است، افزود: نمایندگانی از وزارت کشور با تشکل های نانوایی باید به نرخی برسند و به استان ها ابلاغ شود تا واحدهای نانوایی امکان ادامه فعالیت را داشته باشد. گفتنی است براساس تجربه سنوات اخیر لیستی اتاق اصناف می دهد که ابتدا زیربار آن نمی رود و بعدا همان لیست اجرا می شود، درحالیکه قانونمند باید این کار اتفاق بیفتد به طوریکه وزارت کشور، وزارت جهاد با تشکل های نامداری صورت جلسه ای امضا و نرخی را برای نان های مختلف در سطح کشور اعلام‌کنند.

وی با تاکید بر فروش کیلویی نان بیان کرد: قیمت نان همانند دیگر کالاها باید کیلویی باشد که در این صورت دیگر‌ کوچک شدن چانه و دیگر تخلفات مشکلات حل می شود و دولت باید به حقوق نانوا رسیدگی‌کند که براساس هزینه های تولید به سهولت می تواند این کار را انجام دهد، چنان اصرار بر قیمت دستوری باشد، بی تردید شاهد کوچک شدن نان، کیفیت پایین نان و دیگر مشکلات خواهیم بود.

رئیس انجمن آردسازان با بیان اینکه دولت ۳۰۰ همت یارانه به آرد و نان تخصیص می دهد، افزود: علی رغم تخصیص این‌میزان یارانه به این بخش، مردم، کشاورز، دولت و نانوایان گلایه مند هستند؛ بنابراین باید راهکار دیگری اتخاذ شود و بدین‌منظور قیمت منطقی نان در وهله نخست باید قیمت گذاری شود.

وی ادامه داد: در حال حاضر برخی واحدهای نانوایی آرد با قیمت ۸۰۰ تومان و نانوایی دیگر هزارتومان خریداری می کند، درحالیکه باید هر ۲ یکسان شود و تمامی واحدهای نانوایی با آرد یارانه ای تولید می‌کنند چراکه بدلیل اختلاف ۲۰۰ تومانی آرد شاهد اختلاف معنادار قیمت نان هستیم.

بازنگری در قیمت نان امری ضروری است

بررسی های میدانی حاکی از آن است که تمامی واحدهای نانوایی اقدام به افزایش قیمت نان کرده اند و از طرفی به بهانه کنجد، سبزیجات و افزایش حجم نان اقدام به عرضه ۲ تا ۴ برابر قیمت مصوب کرده اند که بسیاری از کارشناسان کمبود نظارت دستگاه های مسئول را عامل اصلی این گرانی می دانند.

در ادامه محمدجوادکرمی رئیس کارگروه آرد و نان گفت: با توجه به مصوبه دولت، کارگروه های استانی در استان ها مکلف شدند که قیمت های جدید نان را مصوب و ابلاغ کنند تا نرخ های جدید بر روی دستگاه های نانینو اجرا شود که تاکنون اتفاقی نیفتاده است.

کرمی با بیان اینکه نان با قیمت های قبلی عرضه می شود، افزود: نانوایان منتظر افزایش نرخ هستند چراکه با گذشت ۲.۵ ماه از سال و افزایش مولفه های تولید نیازمند بازنگری در نرخ نان هستیم که این امر به کارگروه های استان موکول شده است که ظرف روزهای آتی این اتفاق خواهد افتاد‌.

رئیس کارگروه آرد و نان اتاق اصناف ادامه داد: طی روزهای آتی انتظار می رود کارگروه های استانی که قیمت های جدید اعلام شود تا نانوایان بیش از این منتظر نباشند چراکه تمامی مولفه ها اعم از بیمه، حقوق و دستمزد و … افزایش یافته است.

به گفته وی، در حال حاضر هیچ افزایش قیمتی در حوزه نان یارانه ای رخ نداده است و تنها واحدهای نانوایی آزادپز که از گندم ۲۱ هزار و ۷۰۰ تومان استفاده می کنند، مستثنی هستند و افزایش قیمت در اختیار خودشان است. اما واحدهایی که از گندم ۶۶۵ و ۹۰۰ تومانی استفاده می کنند، منتظر کارگروه های استانی هستند تا در دستگاه های نانینو تغییرات قیمت رخ دهد.

کرمی افزود: افزایش قیمت نان واحدهای نانوایی نوع یک و دو در کارگروه های استانی در حال بررسی است که پس از آنالیز نرخ طی روزهای آتی قیمت های جدید ابلاغ می شود، درحالیکه درخواست ما این بود که ابتدای خرداد نرخ های جدید اعلام شود.

رئیس کارگروه آرد و نان گفت: طی روزهای آتی تنها افزایش قیمت نان اعمال می شود و فعلا ازادسازی اتفاق نخواهد افتاد تا طی ۲ تا ۳ ماه آینده دولت به برنامه مدونی در خصوص آزادسازی برسد‌. با توجه به ثبات قیمت نان طی ۲ تا ۳ سال اخیر و افزایش چشمگیر هزینه ها، نانوایان منتظر افزایش قیمت نان هستند که انتظار می رود هرچه سریع تر قیمت های جدید استخراج و اعلام شود‌.

گفتنی است طرح هوشمندسازی واحدهای خبازی از خرداد ۱۴۰۱ کلیدخورد، اما اجرای این طرح هم‌نتوانست در کاهش ضایعات و فساد در حوزه آرد و نان تاثیرگذار باشد چراکه بنابر رصدهای صورت گرفته شاهد عرضه نان با قیمت های مختلف در واحدهای خبازی، عرضه نان بالاتر از قیمت مصوب و محاسبه آن با درج تعداد نان بیشتر در سامانه نانینو هستیم که بسیاری از صاجب نظران اذعان می کنند که طرح هوشمندسازی نه تنها در مدیریت یارانه حوزه آرد و نان، کاهش تخلفات این حوزه و کنترل قاچاق آرد تاثیری نداشته، بلکه مشکلات این حوزه را افزایش داده است.