ایران و روسیه: از دیپلماسی تا هم‌افزایی راهبردی
- شناسه خبر: 1978
- تاریخ و زمان ارسال: 8 اسفند 1403 ساعت 12:54
- بازدید : 17
سفر سرگئی لاوروف، وزیر امور خارجه روسیه، به تهران، در حقیقت نقطه عطفی در روابط دیرینه ایران و روسیه به حساب می‌آید. این سفر که با هدف بررسی و تقویت همکاری‌ها در زمینه‌های مختلف بین دو کشور انجام شد، نشان‌دهنده عزم راسخ دو طرف برای گام برداشتن در مسیر یک همکاری جامع و استراتژیک است. در ملاقات لاوروف با وزیر امور خارجه کشورمان، طیف وسیعی از مسائل از تحولات منطقه‌ای گرفته تا طرح‌های دوجانبه به‌ویژه در زمینه‌های اقتصادی، فرهنگی و علمی مورد بررسی قرار گرفت. این گفت‌و‌گو‌ها نه‌تنها بر تحکیم روابط دوجانبه تاکید داشت، بلکه زمینه‌ساز همکاری‌های جدیدی نیز در عرصه‌های مختلف جهانی و منطقه‌ای بود.
معاهده مشارکت جامع: نقشه‌راهی برای آینده‌ای پایدار
یکی از مهم‌ترین نتایج این دیدار، تأکید مشترک بر معاهده مشارکت جامع راهبردی میان ایران و روسیه بود. معاهده‌ای که به‌عنوان راهی برای گسترش همکاری‌های سیاسی، اقتصادی، تجاری، فرهنگی و علمی در نظر گرفته می‌شود. عراقچی و لاوروف به‌درستی اشاره کردند که این معاهده، نه‌تنها به‌عنوان یک سند تاریخی، بلکه به‌عنوان نقشه‌راهی برای همکاری‌های بلندمدت در تمامی عرصه‌ها به شمار می‌رود. تصویب و اجرای این معاهده، به‌ویژه در زمینه‌هایی همچون انرژی، حمل‌ونقل، علم و فناوری و گردشگری، می‌تواند به بازنگری در روابط دو کشور و گشایش فضا‌های جدید برای تعاملات میان ایران و روسیه منجر شود.
تحولات منطقه‌ای و جهانی: ایران و روسیه در برابر چالش‌ها
در کنار مسائل دوجانبه، تحولات منطقه‌ای و جهانی یکی دیگر از محور‌های اصلی این مذاکرات بود. ایران و روسیه بر لزوم همکاری در زمینه‌های بحران‌های منطقه‌ای تاکید کردند. عراقچی در این زمینه، ضمن تشریح مواضع جمهوری اسلامی ایران در قبال تحولات فلسطین، سوریه، لبنان و افغانستان، بر اهمیت حفظ حاکمیت ملی کشور‌ها و مقابله با مداخلات خارجی تاکید نمود. در این میان، موضع ایران در سوریه، که بر حفظ تمامیت اراضی این کشور و مقابله با تهدیدات تروریستی و اشغالگری تاکید دارد، در کانون توجه قرار گرفت. همچنین، ایران در ادامه سیاست‌های اصولی خود، به حمایت از مقاومت مشروع در برابر اشغالگری‌های رژیم صهیونیستی و مبارزه با آپارتاید و استعمار در فلسطین و لبنان ادامه خواهد داد.
ایران و حق مسلّم هسته‌ای: ایستادگی در برابر فشار‌های بین‌المللی
یکی دیگر از مهم‌ترین ابعاد این دیدار، تاکید بر حق مسلّم ایران در بهره‌برداری از انرژی هسته‌ای صلح‌آمیز بود. عراقچی با صراحت اعلام کرد که جمهوری اسلامی ایران تحت هیچ شرایطی از حقوق هسته‌ای خود کوتاه نخواهد آمد.
وزیر امورخارجه کشورمان همچنین افزود: موضع ایران در مذاکرات هسته‌ای کاملاً روشن است و تحت فشار و تحریم، مذاکره نخواهیم کرد. هیچ امکان مذاکرهٔ مستقیم بین ما و آمریکا تا زمانی که فشار حداکثری به این شکل اعمال خواهد شد، وجود ندارد.
این موضع، که برگرفته از اراده ملی و اصول بنیادین جمهوری اسلامی است، نشان‌دهنده عزم ایران در مقابله با تهدیدات و فشار‌های بین‌المللی برای محدود کردن برنامه هسته‌ای خود می‌باشد. ایران همچنان بر اجرای کامل توافقات هسته‌ای خود و برخورداری از حقوق کامل در این زمینه تاکید دارد و هیچ‌گونه فشاری از سوی قدرت‌های جهانی نمی‌تواند اراده این کشور را در این خصوص تضعیف کند.
پروژه‌های مشترک: از راه‌آهن رشت-آستارا تا نیروگاه‌های برق
در عرصه همکاری‌های اقتصادی، پروژه‌هایی همچون راه‌آهن رشت-آستارا و ساخت نیروگاه‌های تولید برق در ایران برجسته‌ترین موضوعات این دیدار بودند. لاوروف در این خصوص بر اراده روسیه برای توسعه همکاری‌ها در این زمینه‌ها تاکید کرد و اظهار داشت که این پروژه‌ها می‌تواند علاوه بر تقویت زیرساخت‌های اقتصادی ایران، نقش مهمی در توسعه روابط تجاری و اقتصادی دو کشور ایفا کند.
راه‌آهن رشت-آستارا، که به‌عنوان یکی از پروژه‌های بزرگ حمل‌ونقل مشترک مطرح است، می‌تواند به تسهیل مبادلات تجاری و ارتباطات ایران با کشور‌های حوزه قفقاز و آسیای مرکزی کمک کند. به‌طور مشابه، همکاری در ساخت نیروگاه‌های برق در ایران می‌تواند گامی بزرگ در راستای تأمین انرژی پایدار و توسعه صنعتی در ایران باشد.
آینده‌ای روشن برای همکاری‌های ایران و روسیه
با توجه به تحولات اخیر و تعهدات مشترک دو کشور، آینده روابط ایران و روسیه بیش از پیش روشن و امیدوارکننده به نظر می‌رسد. این روابط که در دهه‌های گذشته همواره با چالش‌ها و فشار‌های مختلف مواجه بوده است، اکنون در آستانه تحولی جدید قرار دارد.
گام‌های استراتژیک دو کشور در زمینه‌های اقتصادی، سیاسی و منطقه‌ای نه‌تنها به تقویت روابط دوجانبه کمک خواهد کرد، بلکه می‌تواند به‌عنوان الگویی برای همکاری‌های بین‌المللی در دنیای امروز مطرح شود. در این راستا، هر دو کشور با تمرکز بر منافع متقابل و تقویت زیرساخت‌های اقتصادی و تجاری، به‌دنبال تحقق اهداف بلندمدت خود هستند.
در نهایت، روابط ایران و روسیه در حال ورود به دوره‌ای جدید از هم‌افزایی و همکاری‌های همه‌جانبه است. این همکاری‌ها می‌تواند در مواجهه با تهدیدات جهانی، چالش‌های منطقه‌ای و بحران‌های اقتصادی، به‌عنوان یک نقطه قوت در راستای تامین منافع ملی دو کشور و صلح و ثبات جهانی عمل کند. با نگاه به آینده، ایران و روسیه در مسیر توسعه روابط استراتژیک خود می‌توانند در کنار یکدیگر گام‌های بزرگی بردارند و به‌عنوان دو بازیگر اصلی در عرصه جهانی، در برابر فشار‌های بین‌المللی مقاومت کنند.
